Ταμείο Καινοτομίας – Innovation Fund

1_Ταμείο Καινοτομίας – Innovation Fund

Το Ταμείο Καινοτομίας – Innovation Fund παρέχει επιχορήγηση έως 60%, έργων προϋπολογισμού από 2,5 έως 100 εκ ευρώ, για επενδύσεις καινοτόμων τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών. Στον προϋπολογισμό εκτός από το αρχικό κόστος της επένδυσης περιλαμβάνονται οι λειτουργικές δαπάνες και το κόστος συντήρησης της 1ης δεκαετίας.

Το Ταμείο επικεντρώνεται σε εξαιρετικά καινοτόμες καθαρές τεχνολογίες και μεγάλα εμβληματικά έργα με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία που μπορούν να επιφέρουν σημαντικές μειώσεις των εκπομπών και των αερίων του θερμοκηπίου.

Τα έργα του Ταμείου Καινοτομίας καλύπτουν ευρύ φάσμα καινοτόμων τεχνολογιών σε τομείς όπως:

  1. Βιομηχανίες έντασης άνθρακα (διυλιστήρια, χυτοσίδηρος, χάλυβας, τσιμέντο, ασβέστης, γυαλί, κεραμικά προϊόντα, χαρτί, χημικές βιομηχανίες)
  2. Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
  3. Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, 
  4. Αποθήκευση ενέργειας
  5. Παραγωγή Ανανεώσιμου Υδρογόνου
  6. Θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές
  7. Βιοκαύσιμα και βιοδιυλιστήρια.
Δικαιούχοι

Δικαιούχοι είναι νομικά πρόσωπα (δημόσιοι ή ιδιωτικοί φορείς). Οι δικαιούχοι και οι συνδεδεμένες οντότητες πρέπει να εγγραφούν στο Μητρώο Συμμετεχόντων — πριν υποβάλουν την πρόταση — και θα πρέπει να επικυρωθούν από την Κεντρική Υπηρεσία Επικύρωσης (REA Validation).

Δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται
  1. General decarbonisation

Στο πλαίσιο αυτού του θέματος εμπίπτουν οι ακόλουθες δραστηριότητες:

  • Καινοτομία σε τεχνολογίες και διεργασίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα: 
    • δραστηριότητες που υποστηρίζουν την καινοτομία σε τεχνολογίες και διεργασίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε τομείς που εμπίπτουν στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής Αερίων Θερμοκηπίου (ΣΕΔΑΘ), συμπεριλαμβανομένων έργων που επικεντρώνονται στη χρήση της απορριπτόμενης θερμότητας και στη βελτίωση της ηλεκτροδότησης και ενεργειακής απόδοσης σε βιομηχανικές διεργασίες και ενεργειακά συστήματα· 
    • δραστηριότητες που περιλαμβάνουν περιβαλλοντικά ασφαλή δέσμευση και χρήση άνθρακα (CCU) που μετριάζουν σημαντικά την κλιματική αλλαγή, ανάπτυξη προϊόντων που υποκαθιστούν προϊόντα έντασης άνθρακα που παράγονται σε τομείς που εμπίπτουν στο ΣΕΔΑΘ.
  • Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS): 
    • δραστηριότητες που υποστηρίζουν την κατασκευή και λειτουργία έργων που επικεντρώνονται στην περιβαλλοντικά ασφαλή δέσμευση και αποθήκευση CO2 (CCS) σε γεωλογικούς σχηματισμούς.
  • Καινοτόμες τεχνολογίες ανανεώσιμης ενέργειας και αποθήκευσης ενέργειας: 
    • δραστηριότητες που υποστηρίζουν την κατασκευή και λειτουργία καινοτόμων τεχνολογιών ανανεώσιμης ενέργειας και αποθήκευσης ενέργειας.
  • Η δέσμευση και η χρήση άνθρακα μπορεί να χρηματοδοτηθεί εάν η δέσμευση CO2 λαμβάνει χώρα σε μία από τις δραστηριότητες που εμπίπτουν στο ΣΕΔΑΘ εάν η χρήση του CO2 έχει ως αποτέλεσμα σε προϊόντα που υποκαθιστούν προϊόντα έντασης άνθρακα από τους τομείς που απαριθμούνται στο παράρτημα I, ακόμη και αν ο άνθρακας δεσμεύεται εκτός των δραστηριοτήτων του παραρτήματος I.
  • Η χρήση υδρογόνου στη βιομηχανία (δηλαδή χρήση υδρογόνου ως φορέας ενέργειας, αναγωγικός παράγοντας ή πρώτη ύλη) και έργα παραγωγής υδρογόνου με αποδεδειγμένο επαρκή βαθμό καινοτομίας μπορούν να χρηματοδοτηθούν βάσει αυτών των θεμάτων.
  • Στον τομέα των θαλάσσιων και αεροπορικών μεταφορών, μπορεί να παρασχεθεί υποστήριξη, για παράδειγμα, σε πρωτοποριακές καινοτόμες τεχνολογίες και υποδομές, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής απόδοσης, των βιώσιμων εναλλακτικών καυσίμων, της ηλεκτροκίνησης και των τεχνολογιών πρόωσης μηδενικών εκπομπών, όπως οι τεχνολογίες ανέμου, συμπεριλαμβανομένων καινοτόμων υποδομών στη θάλασσα τομέα, ιδίως για τους λιμένες μεταφόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων της ΕΕ. Η παραγωγή και η εγκατάσταση νέας ή μετασκευασμένης καινοτόμου τεχνολογίας (π.χ. ενεργειακό σύστημα, κινητήρας ή εξοπλισμός) σε πλοίο ή αεροπλάνο είναι επιλέξιμη για χρηματοδότηση, υπό τον όρο ότι η κατασκευή ή/και η εγκατάσταση πραγματοποιούνται στην ΕΕ/ΕΟΧ
  1. General decarbonization
    • Κατασκευή και λειτουργία εγκαταστάσεων παραγωγής για την παραγωγή συγκεκριμένων εξαρτημάτων για:
      • Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: εγκαταστάσεις που παράγουν εξαρτήματα για φωτοβολταϊκά, συγκεντρωμένη ηλιακή ενέργεια, χερσαία και υπεράκτια αιολική ενέργεια, ωκεάνια ενέργεια, γεωθερμία, ηλιακή θερμική και άλλα συστήματα ανανεώσιμης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της σύνδεσής τους με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας/θερμότητας.
      • Ηλεκτρολύτες και κυψέλες καυσίμου: κατασκευή ηλεκτρόλυσης και κυψελών καυσίμου για παραγωγή και κατανάλωση υδρογόνου.
      • Λύσεις αποθήκευσης ενέργειας: παραγωγή μπαταριών (εκτός από την κατασκευή κυψελών μπαταριών, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ηλεκτρικά οχήματα (επίσης ως μέρος ολοκληρωμένων έργων)) και άλλες λύσεις αποθήκευσης για σταθερή και κινητή χρήση, που καλύπτουν αποθήκευση τόσο εντός της ημέρας όσο και σε μεγάλη διάρκεια.
      • Αντλίες θερμότητας: ανάπτυξη και παραγωγή αντλιών θερμότητας.
Προϋπολογισμός – Ένταση Στήριξης

Οι προϋπολογισμοί έργων (αιτούμενο ποσό επιχορήγησης) πρέπει να υπολογίζονται με βάση το σχετικό κόστος, χρησιμοποιώντας τον παρεχόμενο σχετικό υπολογισμό κόστους και τηρώντας τους όρους που ορίζονται στην οδηγία σχετικά με τη σχετική μεθοδολογία κόστους. Το μέγιστο ποσό επιχορήγησης δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60 % του σχετικού κόστους. Επιλέξιμα είναι μόνο έργα με σχετικό κόστος υψηλότερο του μηδενός.

Το σχετικό κόστος υπολογίζονται ως εξής:

Σχετικό Κόστος = CAPEX + PV of OPEX + PV of Maintenance CAPEX – PV of Operational Benefits – PV of Revenues

CAPEX : Κεφαλαιουχικές δαπάνες Έργου που πραγματοποιήθηκαν πριν από την έναρξη λειτουργίας του έργου

PV of OPEX: Παρούσα Αξία Λειτουργικών Δαπανών Έργου.

PV of Maintenance CAPEX : Παρούσα Αξία Συντήρησης Έργου που Πραγματοποιήθηκε μετά την έναρξη λειτουργίας του Έργου·

PV of Operational Benefits: Παρούσα αξία των λειτουργικών οφελών του έργου.

PV of Revenues: Παρούσα  αξία εσόδων έργου.

 

Μόνο έργα με κεφαλαιουχική δαπάνη (CAPEX) από 2,5 εκ ευρώ έως 100 εκ ευρώ θα είναι επιλέξιμα στο πλαίσιο της παρούσας πρόσκλησης:

Ως «κεφαλαιουχική δαπάνη» νοείται το σύνολο του κόστους έργου (όπως ορίζεται στην Οδηγία για τη σχετική μεθοδολογία κόστους) για την ανάπτυξη ή την κατασκευή του έργου, που πραγματοποιούνται ή πρόκειται να πραγματοποιηθούν πριν από την έναρξη λειτουργίας του έργου και αφορούν αποκλειστικά τις ακόλουθες κατηγορίες:

  • κόστος κατασκευής
  • κόστος υποδομής του χώρου
  • κόστος ανάπτυξης
  • άυλα περιουσιακά στοιχεία
  • απρόβλεπτα.

Η επιχορήγηση που χορηγείται μπορεί να είναι χαμηλότερη από το ζητούμενο ποσό

 

Δεν υπάρχει πληρωμή προχρηματοδότησης.

Θα υπάρχουν μία ή περισσότερες ενδιάμεσες πληρωμές:

  • έως και 40% του μέγιστου ποσού επιχορήγησης μέχρι το οικονομικό κλείσιμο
  • υπόλοιπο ποσό τουλάχιστον 60% μετά το οικονομικό κλείσιμο 
  • τουλάχιστον 10% για την περίοδο μετά την έναρξη λειτουργίας

Θα ζητηθούν περιοδικές αναφορές για τις πληρωμές, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και τις λεπτομέρειες που ορίζονται στη συμφωνία επιχορήγησης. Μετά την έναρξη λειτουργίας, οι περιοδικές εκθέσεις θα είναι ετήσιες.

Επιπλέον, θα πρέπει να υποβληθούν μία ή περισσότερες αναφορές προόδου που δεν συνδέονται με πληρωμές.

Πληρωμή του υπολοίπου: Στο τέλος του έργου, θα υπολογιστεί το τελικό ποσό επιχορήγησης. Εάν το σύνολο των προηγούμενων πληρωμών είναι υψηλότερο από το τελικό ποσό επιχορήγησης, θα ζητηθεί η επιστροφή της διαφοράς.

Κριτήρια Επιλογής

Οι προτάσεις θα αξιολογηθούν (εντός του αντίστοιχου θέματός τους) σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια:

 

  • «Βαθμός καινοτομίας». Εάν μια πρόταση σκοράρει μικρότερη από το ελάχιστο όριο σύμφωνα με αυτό το κριτήριο, η αξιολόγηση διακόπτεται (τα υπόλοιπα κριτήρια δεν αξιολογούνται ούτε βαθμολογούνται)
  • «Δυνατότητα αποφυγής εκπομπών GHG» και «Ωρίμαση έργου». Εάν μια πρόταση δεν φθάσει το ελάχιστο όριο σύμφωνα με κάποιο από τα υποκριτήρια «Ωριμότητα Έργου» (τεχνική, οικονομική, λειτουργική ωριμότητα) ή εάν βαθμολογηθεί λιγότερο από το ελάχιστο όριο στο υποκριτήριο «Ποιότητα υπολογισμού αποφυγής εκπομπών GHG και ελάχιστες απαιτήσεις», η αξιολόγηση διακόπτεται (τα υπόλοιπα κριτήρια δεν αξιολογούνται ούτε βαθμολογούνται).
  • «Αποτελεσματικότητα κόστους». Εάν μια πρόταση σκοράρει μικρότερη από το ελάχιστο όριο σύμφωνα με το υποκριτήριο «Ποιότητα υπολογισμού κόστους και ελάχιστες απαιτήσεις», η αξιολόγηση διακόπτεται (τα υπόλοιπα κριτήρια δεν αξιολογούνται ούτε βαθμολογούνται)
  • «Replicability» και Bonus points.

Υποβολή Προτάσεων – Διάρκεια Υλοποίησης

Κάθε έτος προκηρύσσονται προσκλήσεις με ημερομηνίες υποβολής από τον Δεκέμβριο του έτους έως τον Απρίλιο του επόμενου έτους Οι υποβολές προτάσεων της τρέχουσας πρόσκλησης  είναι από  3/12/2024 έως 24/4/2025. 

Το έργο πρέπει:

  • να ολοκληρωθεί εντός τεσσάρων ετών από την υπογραφή της σύμβασης (μέγιστος χρόνος για το οικονομικό κλείσιμο)
  • λειτουργεί τουλάχιστον τρία με πέντε χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας (ελάχιστη περίοδος παρακολούθησης αποφυγής εκπομπών GHG)

Ολοκληρωμένη ενημέρωση

Ενημερωθείτε για όλα τα θέματα που αφορούν στο ΕΣΠΑ και τους τρόπους που μπορείτε να ωφεληθείτε:


    Για την υποβολή της φόρμας ενδέχεται να χρειαστεί λίγος χρόνος, παρακαλούμε μην κλείσετε τη σελίδα μέχρι το μήνυμα της επιτυχούς καταχωρήσεις να εμφανιστεί στην οθόνη σας. Στα επόμενα 5 λεπτά μετά την υποβολή της φόρμας θα λάβετε email στον λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που δηλώσατε, παρακαλούμε ελέγξτε και στα ανεπιθύμητα.